Saturday 29 January 2011

Friend's visit

I had two great days with my friend Oyundary from Mongolia.  We were classsmates from the university.  Our fathers worked together at the Mongolian Radio station.  Her father Tsagaan was journalist at the Agricultural department and my father worked at the Cultural department.  We worked together at a televison station in Mongolian early 90s.

Oyundary, third from left, me second from right, the front row  

We talked about our student life and watched video from that and laughed a lot.  It was really funny to watch twenty years old video, see that time's fashion.

We both have masters degree in journalism from American Universities.  Oyundary from Berkeley, a very prestigious, I am from Ohio.  Now she is working as a director of the Mongolian National Television, I am a "Home Office" manager.  She has two boys and I have two girls.

Us now at the Boca in Inferno in Cascais

We talked about our student life and watched video from that and laughed a lot.  It was really funny to watch twenty years old video, see that time's fashion.

I wish that we will meet many times in and out of Mongolia for business or a leisure.

Thank you for your visit my friend, it was really nice to talk about same things that we share.  All the success for your future plans to bring the Mongolian Television into a new stage.

Wednesday 26 January 2011

Love Blossom

Almond trees are blossoming in Portugal now.  It is a very nice to see at the end of January trees with flowers and colours reminding me snow. 

The story behind is that many centruries ago a Portuguese king living in Algarve was married to a princess from Scandinavia and during February she was really looked sad.  The king asked why she was so sad. "There is no snow in Portugal and I miss so much of snow."  The kind could not let snow but could plant almond trees.

Since then for centuries Algarve and other parts of Portugal is covered in white flowers of almond tree. I would like to suggest to Portuguese instead of celebrating Valentine's Day they could start celebrating Love Blossom day during this period. 

Wednesday 19 January 2011

Quilting Group meeting

When I returned from England just after Christmas I saw a huge Christmas tree at the Lisbon airport. A busy traveller was texting on his mobile just under the tree.


The Portuguese capital, usually during Christmas time has plenty of decorations but this year Lisbon and other cities decided not to put much decorations. However, my family managed to go at Lisbon centre to see decorations and take photos. This was in the square at Restauradores.


I do like to take photos of Sao Jorge castle from the Santa Justa elevador.


Christmas and New Year's celebrations are finished for another year. Lunar New Year celebration will start at the beginning of February in Asia. Anyway, back to quilting.
Last Thursday was our first meeting of the New Year. Cinzia and Ann came to share their holiday news and work. Cinzia went to Italy, her home country, in their family car. While her husband was driving she did her arroiolos, Portuguese carpet. It took her two days to drive from Portugal to Italy and she did lot of work in that time.
Ann finished her spiral quilt and have to make an important decision which fabric to use to continue.


Here is my fabric shopping in Tunbridge Wells, England, unfortunately, I did not do other shopping. Good for my husband's wallet. I do like collecting fabric with Japanese prints and there were several in a shop but I bought only two types. I loved this Matreoshka print and made a little purse with a metal frame. I will teach this purse at Ines' shop in February. Check her schedule for the next month.


The red fabric I bought to finish my spiral quilt. I wanted different fabric but the shop did not have what I was looking for.

Wednesday 5 January 2011

Аавын тухай Д.Давааням ахын бичсэн нь*

  Жигжидийн Бямба нүүр номоор зочлоорой   
 
Жигжидийн хүү

Алтан дэлхий уужим гэлээ ч
Ариун үнэнд давчуухан буюу
Ж.Бямба

Намайг Москва хотноо Горькийн нэрэмжит утга зохиолын дээд сургуулийн төгсөх ангид орох жил буюу 1979 оны намар зохиолч Жигжидийн Бямба утга зохиолын дээд курсын сонсогчоор очдог юм байна. Цаадахаасаа зайгаа барьж яваарай цагаа тулахаар муухай хэрүүлч золиг шүү гэж нэг найз минь нэмэр хачир оруулан захиж билээ. Эхэн үеэс нь энэ үгийг би огтоос тоогоогүй минь олон жилийн үерхэл дунд зөн билгээр зөв болсон юм. Урьд нь Ж.Бямбатай уулзаж явсанаас биш дотно сайхан үерхэж амжаагүй өнөөг хүрчээ. Ирсэн өдрөөс нь эхлээд ижий ахай болж амжив. "Хорвоогийн өнгө" гэж хосгүй гайхалтай романыг бичсэн гүдэсхэн зантай гүндүүгүй энэ эрийг би биширч эхэлсэн юм. "Зарга зальхай үүсвэл, заавал ялж гардаг хууль дүрмийн мэдлэгтэй хуухай байгаа юм" гэж хамт ирсэн Ш.Сүрэнжав зохиолч хаяа нэг дурсаад авна. Нэг удаа би Ж.Бямбаас:

- Чамайг зарим хүмүүс Завханы доль, заргын толь гэх юм.  Ямар учир байна аа гэхэд:
- Хээцэс... хэн хүнгүй надад атаархахдаа л тэр, үнэн юм чинь үүнийг нуугаад юу хийнэ гэж хээв нэг хэнэггүй хариулж билээ. Буман олны дунд бужигнан наана уу цаана уу наргиж даргиж явтал энд байх томилолтын хугацаа дуусан, эх орондоо буцах цаг болжээ. Оюутны таван жил гэдэг охорхон хугацаа биш. Нутаг ус нуга хөндийгөө бэтгэртлээ санасан би гэдэг хүн яаран яарсаар Ярославын буудлаас хөдлөв. Орос газрын хатуухан дарсанд жаахан халсан Ж.Бямба маань олны дунд эрээлж цээрэлсэн ч үгүй нулимс унаган намайг үдэж өглөө. 

Найз минь Москвагаас долоо хоног бүрий захиа бичнэ. Эхнэр Сэндэнгээ их санаж байгаа тухайгаа эндээс ажил албаар очсон эмч бүсгүйтэй танилцснаа дурсах нь олонтоо. Нэг удаагийн захиандаа МАХН-д элсэх гэсэн юм. Чи батлан даалт гаргаад яаралтай явуул гэж онцлон захисан байлаа. Харь газар суралцаж байгаа хүний тодорхойлолтыг хаа холын эндээс явуулна гэдэг \тэгэхдээ бүр тэнгэр бурхан шиг өргөмжлөгдсөн намын эгнээнд ороход нь шүү\ этгээд юм шиг санагдана.  Тэгтлээ ч гэмгүй сайн нөхрийнхөө хүсэл гуйлтыг хүлээхээс өөр замгүй болов. Хөөрхий муу Бямбаагаа хөөргөдөн магтаад намд элсүүлхээр наян мянган хачир нэмсэн батлан даалтыг гаргаж баруун гарынхаа үсгийг зураад алс холын алтан Москвад явуулав.

Гурван сар болов уу үгүй юу Ж.Бямбаас гутрангуй аястай захиа ирдэг юм байна. Эрхэм нөхрийн бие сайн, эрхэлсэн ажил тавлах биз дээ. Хөгшин чинь хөгөө хөлдөө чирч явна. Элчингийн дэргэдэх намын хорооны товчооны хурлаар МАХН-ын орлогч гишүүд элсэх гэж товлосон цагт нь тонгос хийн мөргөөд орлоо шүү. Тэнд суугаа тэр олон дарга нарын тэн хагасыг нь таних учир дэлхийд заяасан дэлгэрхэн хүсэл минь биелнэ гэж дотроо гийгүүлэн додгирхон зогсож байтал нэрийг нь хэлээд яахав нэг хэнхэг юм босоод:

- Хаа байсан Улаанбаатарт суугаа хүн таныг батлан дааж байдаг.  Энэ бол энхрий хайрт МАХН-ын түүхэнд үзэгдэж харагдаагүй үйл явдал. Зүй нь таны батлан даагч дэргэд чинь байх ёстой гэж ирээд гижиг хүрмээр үг шидэв. Өөр нэг товчооны гишүүн өөдөөс минь сонжих аятай харснаа:

- Москвад амьдарч суугаа түм буман Монгол нөхдөөс таныг тал бүрээс чинь мэдэх хүн алга уу гэв. Миний мэнгэ голлож уур хүрэн уушиг сагсайсан учир:

- Итгэчихмээр хүн энэ хавьд алга даа. Ах лам нь арван хуруу шигээ мэдэх хүнээрээ батлан даалгасан чинь багадаа юу гэчихлээ. Ээ... энэ ам уу. Үүнээс үүдэж намд орох найдвар тасрав. За тэр ч яахав. Заалдлаа гээд дийлэх биш. Эчингийн гзараас тавь муутай гарууд "Экстер" архи шилийг авч сэтгэлээ засаад Сэндэнгээ зүүдлэн хонов. Энхрий хайрт нам гэж хөвөлзөж явснаас, эхнэрээ санаж суух маань жаргал юм шив дээ. Балаг тариагүй батлан даагч минь баяртай... гэжээ. Ингэж бид хоёрын хувьсгалт намд элсэх гэсэн эхний явуулга бүтэлгүй бүдэрсэн. 

Сургууль соёлоо дүүргээд Ш.Сүрэнжав, Ж.Бямба бид гурав зохиолчдынхоо хороонд ажиллав.  1987 оны өвөл намын төв хорооны үзэл суртлын сэлтсээс хэсэг хүмүүс томилогдон манай байгууллагын ажилтай танилцлаа. Нэг өдөр дээрээс чиглүүлсэн үүргийн дагуу Д.Нацагдоржийн музейн эрхлэгч Ж.Бямбад утас цохиж шалгалтынхан өнөө орой арван долоон цагт очно. Үзвэрүүд дотор Д.Төмөр-Очир гуайтай холбогдох зураг бий эсэхийг сайн шалга. Хэрэв байгаа бол тэр зургуудыг солих болоод байна гэтэл Ж.Бямба дүрсхийн уурлаж:

- Чи мөн хийх ажлаа олов оо.  Манай энд юу л байна Төмөр-Очирын зураг байна. Харин Нацагдорж гуайнх байхгүй гэж адраад утсаа тавьчихав. Би нөхрийнхөө занг мэдэх юм хойно дахин иймээ тиймээ юм ярьсангүй өнгрөлөө. Орой нь шалгалтын хүмүүст бараа болсоор музей дээр очиход Ж.Бямба ажлаа гялалзтал танилцуулав. Шалгалтын хүмүүс их л шамдахгүй ажилдаа орлоо. Зураг бүрийг анхааралтай үзнэ. Зураас бхнийг ажиглана. Тэгтэл хоёр ч газар Төмөр-Очир гуай зохиолчидтой уулзаж байсныг гэрчлэх бүдгэвтэр зургууд тааралддаг юм байна. Шалгалтыг хариуцаж яваа дарга нь их л уцаарлангуй:

- Бямбаа, энэ хэний зураг байна вэ? гэв. Найз минь самбарт нүүрээ тулгах шахуу удтал харсанаа:
- Л.Ванган гуайнх юмуу даа гэлээ.
- Чи нээрэн танихгүй байна уу?
- Үнэнээ хэлэхэд ялгахгүй л байна.
- Чиний хараа тийм муу гэж үү?
- Ямар сайндаа л ийм юм зүүж явахав дээ гэж Ж.Бямба хэлээд хуруу зузаан линз шилээ харуулж байлаа. Шалгатынхан Төмөр-Очир гуайн зургуудыг яаралтай солих үүрэг өгөөд буцав. Тэдний хэлсэн бүхнийг Ж.Бямба төө хэрийн зузаан дэвтэрт төвөгшөөлгүй тэмдэглэж суулаа. Маргааш нь би Ж.Бямбатай уулзахдаа:

- Чи өчигдөр тэр зургийг үнэнээсээ ялгахгүй байв уу гэтэл,
- Хээ цэс. Харалган ч гэсэн хааныхаа музейн \Д.Нацагдоржийн музей\ хэдэн үзвэрт байгаа цэг тэмдгийг болов ч үзэхтэйгээ шүү. Зураг хэзээд түүхийг өгүүлнэ. Тэгэхээр хайрлан хадгалах хэрэгтэй.  Хэн нэгэн хүний үгээр хэдэн тийш нь зурж тастаад хаячихвал нөхөж баршгүй нөр их гарз гарна гэлээ.

- Чи минь, овоо доо. Дарга нарын даалгавар үгийг сайн тэмдэглэх болж дээ гэвэл:
- Дарга нарыг ажихад өөрийнх нь өгсөн үүргийг тэмдэглээд сууваас тэргүүний хүн гэж боддог ч юм уу их л талтай байдаг юм гэж хэлээд инээд алдав. 

Миний бие Шаравын Сүрэнжав, Жигжидийн Бямба нартай олон жил ойр дотно явж зан чанараа зайгүй мэдэхийн хувьд нэгэн зүйлийг нэхэн хэлэхийг хүснэ. Энэ юу вэ гэвэл дотно хоёр нөхөр минь ааш араншин төстэй, анд найздаа тустай, хэлэн үгээ хэний ч өмнө шууд мөртөө шударгаар ярьчихна. Өнгөцхөн харвал өөр хоорондоо таарамж муутай юмуу даа гэж тааж хэлмээр. Гэтэл тийм биш, ёстой үй зайгүй үерхсэн үе тэнгийн хүмүүс... Хааяа нэг бие биедээ тунирхана. Дорхноо дотно харьцаагаа сэргээж тайтгарна. Их хурлын депутатаар хоёул зэрэг сонгогдож Монгол улсынхаа шинэ үндсэн хуулийг хэлэлцэн батлахад үгс нь нийлж үүргээ биелүүлсэн гавьяатай. Хоёул холбоотой юм шиг хөтлөлцөн явж ховорхон авьяастай Ш.Гаадамба, Ж.Бадраа, О.Дашбалбар нарын зэрэг эгэлгүй хүмүүсийг эгнээндээ хамруулсан Монголын үндэсний чөлөөт зохиолчдын холбоог санаачлан байгуулсаныг нь санах тусам нөхөрлөлийн хүч нөлөө ихтэй байдагыг гэрчилнэ. 

*Данигайн Давааням, Заяа тавилангийн үргэжлэл номноос нь
 
Жигжидийн Бямба нүүр номоор зочлоорой   

LinkWithin

Related Posts with Thumbnails

LinkWithin

Related Posts with Thumbnails