Figueira da Foz, Portugal, Фигүэйра да Фоз, Нэг өдрийн аялал хоёр өдөр болсон нь

Португалын амьдралын хуудаснууд...

Улаан өндөгний баярын өмнөхөн, 4-р сарын 18-нд нөхөр маань хойт зүгт орших Күимбра хот руу ажлаар явах хэрэг гараад биднийг нэг хоног хамт яваад ирье гэхэд нь гэртээ амралттай сууж байсан гурван хүүхэн нь зөвшөөрөөд хамт явахаар шийдлээ. Харин бидний буудал захиалсан хотыг Figueira da Foz/ Фигүейра да Фоз Mondego/Мондего голын аманд, Күимбра хотын захиргаанд хамаарагддаг юм. Иберийн хойгтоо хамгийн томд орох казинотой, Европын хамгийн өргөн далайн эрэгтэй энэ хотод ганц хоноход үзэж харах зүйл бас л их байна. 

Харин мягмар гарагаас бензин тээвэрлэдэг том машинуудын жолооч нар ажлаа хаяаад бензин колонкууд дизель түлшгүй болчихсон байсан үе юм. Өдөрт 36.000 литр хортой бодисыг нэг удаа тээвэрлэхдээ 15-17 урт цагаар ажилладаг, цалин багатай хүмүүс ажил хаялт зарлалгүй ч яахав дээ. Жирийн машинаа бариад явж байгаа бид бол эдний хүнд ажлыг тэр болгон мэдэхгүй.

Мөн 4-р сарын 17-нд Португалын Мадейра арал дээр аялж явсан Германы жуулчдын автобус уулын оройгоос өнхөрч 29 хүн нас барж, 27 хүн гэмтсэн харамсалтай явдал тохиолдлоо. Гэмтсэн хүний хоёр нь португал хүмүүс байсан. Мадейра арал бол уулархаг бөгөөд маш анхааралтай машин барьж явах хэрэгтэй байдаг. Жуулчдын очиж үзэх ёстой газрын нэгэнд яалт ч үгүй энэ арал ордог учраас жилийн дөрвөн улиралд жуулчид олонтой арлын нэг юм.

Энэ өдрүүдэд Португалд болсон үйл явдлаа өндөрлөөд хэзээ гэртээ ирэхээ мэдэхгүйгээр, азаа үзэхээр туршаад замд гарлаа. Лиссабоноос хойт зүг рүү 200-аад километрын цаана орших энэ хот бол бараг л Иберийн хойгийн голд нь оршдог юм. 2011 оны тооллогоор 62 мянга гаруй хүн амтай хот юм байна. Өглөөний найман цагаас өмнө замд гарахад машинд маань 460 км түлштэй гэдэг мэдээлэл өглөө.

Нөхөр бол ямарч байсан энэ ажил хаялалт удаан үргэлжлэхгүй, яагаад гэвэл Португалыг агаараар, газраар зорин ирж буй жуулчид, мөн тус орны эдийн засгийн ачааг нь үүрч явдаг дизель түлш бол яалт ч үгүй чухал зүйл гэдэгт итгэлтэй байсан. Энэ бослогын үеэр нэг өдөр л гэхэд 30-аад онгоцыг Лиссабоноос Испанийн хотууд руу нисгэж хэдэн мянгаад хүний амралтыг таслах шахсан хэрэг гарсан.

Дөрөвдүгээр сард бороо орох нь маш элбэг байдаг учраас энэ сарыг португалчууд "мянган усны" сар гэж нэрлэдэг. Цаг агаарын мэдээ ч тааламжтай нартай өдрүүд болно гэсэн мэдээлэл өгөхгүй байж байж, яг явах өдөрт нар гараад, дулаараад сайхан болчихлоо. Алтан шар зам минь их л ивээсэн дээ.

Eurostars Oasis Plaza Hotel

Буудлын 14 дэх давхраас хотыг дурандахад

Буусан буудал маань маш их таалагдсан учир дахиад нэг хоноё гэж асуутал "маргааш сул өрөө байхгүй" гэж анхны өдөр хэлсэн юм. Харин маргааш өглөө нь дахин асуутал "байгаа өрөөндөө дахиад нэг хонож болно" гэсэн сайхан мэдээ сонсоод бас нэгэн шөнийг энэ хотод өнгөрөөлөө.

Хот миний утасны дуранд

Энэ ундааг ууж үзээрэй

Хотоор зугаалахад дунд зууны зах гарчихсан байлаа. Хуванцар савтай зүйл ерөөсөө харагдсангүй. Хүмүүсийн гараараа урласан, модон, даавуун өдөр тутмын хэрэглээни болон модон хүүхдийн тоглоомууд зарж байсан.

Дундад зууны зах гарчээ

Усан санд нь хоёр өдөр сэлж, ууранд нь хоёр өдөр сууж, харин сэтгэлээ сэргэтэл, баярлатал нь далайг өдөрт хэдэн ч удаа нүд салгалгүй ширтэв дээ.

Буудлын 16 дахь давхарт байх усан сан

Далай руу шумбаад жаргах нарыг хоёр орой үзчихлээ. Хэрвээ энэ хотод блогыг минь уншиж байгаа хэн нэгэн ирвэл заавал далайд шумбах нарыг үзэээрэй! Миний нүдээр үзсэнийг гэрэл зургын дуранд буулгахад арай л чанарын, сэтгэлийн хувьд хүрэхгүй юм билээ. Нүдээрээ үзэж, чихээрээ сонсоно гэдэг бол үнэхээр амьд баримт юм. Далайн эргээр алхахдаа, далайн өнгө хэд дахин өөрчлөгдөх, далайн давалгаа хэзээ ч давтагдахгүй давалгаалах, үе үехэн салхи чихэнд минь юу ч юм шивнээд байгааг мэдэж авахыг бодох мэдрэмж үнэхээр сайхан. Хааяахан хүчтэй түрч орж ирэх далайн давалгаа сэрүүн зүүднээс минь сэрээнэ.

Ерөнхийдөө Португалын орой нь сэрүүхэн болчихдог болохоор далайн эргээр алхаж яваа хүмүүс цөөн байсан. Европтоо нилээн өргөн далайн эрэгтэй хотод тооцогддог болохоор явган, дугайтай хүмүүст зориулсан тусгай зам засчихсан байсан болохоор нэг үзүүрээс нь нөгөө нь хүртэл алхаад л баймаар

Далайд жаргах алтан наран

Арван тавны сар Атлантын далайг гийгүүлэхийг цэлмэг тэнгэртэй шөнө их л олон харсан даа. Гэхдээ л харах болгонд далайн мандалд буух сарны туяа сайхан мэдрэмж төрүүлж, амьдралын сайн сайхан, аз жаргалыг эндээс бас тольдож болох юм шиг бодогдоно.

Арван тавны сарны туяа далайн мандалд

Загасчны завь буцаж ирж байна уу даа?

Явсан нохой яс зууна гэдэг шиг энэ хотод бас нэгэн сонин зүйл олж мэдлээ. 1931 онд Энэтхэгт төрсөн, 2007 онд Нобелийн энх тайвны шагналд нэр дэвшиж байсан Sri Chinmoy гэдэг хүний хөшөө энэ хотод байна. Хаа холын Энэтхэгт төрсөн, тэгсэн мөртлөө Португалд амьдарч байгаагүй энэ хүний хөшөөг сүндэрлүүлсэн нь бас сонин. 2007 онд нас барахдаа дэлхийн 60 оронд 7000 дагагчтай байсан энэ хүн амьдралаа жирийн эхлээд, хөшөөгөө Португалын нэгэн жижигхэн хотод сүрдэрлүүлтлээ амьдарчээ. Дэлхийн энх тайвны төлөө мөрөөдөн, таван тивээр марафон гүйж, хүндийг өргөж, усанд сэлж, бясалгадаг хүн байсан байна. Дэлхийн алдартай хөгжимчид, улс төрчид түүний дагагчид байсан ба түүний Монреаль болсон концертонд бараг 19000 хүн цугларсан гэнэ.

Дэлхийн энх тайвныг мөрөөдөгч Sri Chinmoy-ны хөшөө

Sotto Mayor ордны тухай цөөн хэдэн мөр мэдээлэл интернет дээр байна. Зөвхөн гаднаас энэ сүрлэг таван давхар ордныг харах боломжтой байсан юм. 20-р зууны эхэнд Joaquim Sotto Mayor нь Бразилд баяжсан хөрөнгөөрөө энэ ордныг бариулжээ. Тухайн үедээ хамгийн алдартай, уран зураачид, архитекторчид хэний ч нүд булаам барилгыг барихад оролцжээ. Гудамжийг нь хүртэл энэ байшингийн эзнийх нь нэрээр нэрлэнэ. Тус ордныг үзэхийн тулд урьдчилан захиалга өгч үзэх ёстой юм байна.

Ер нь бол энэ хотын энэ хавиар байгаа хувийн байшингуудын архитектур нь бусад хотын жирийн л байшингуудаас ялгагдах, сонин содон, өөр өөр дизайнтай байсан.

Хотын казиноныг мэдэлд байдаг Sotto Mayor ордон

Sotto Mayor ордны хажуу талын байшин ;)

Энэ хотын хувийн байшингууд нь архитектур сайтай, цэцэрлэг нь өнгө үзэмжтэй юм билээ

Загасчны ширээ

Далайн эргээр алхаж явахад

Хавч

@Javhlan Byamba, photo and text

Lisbon, Praça dos Restauradores, Лиссабон, Чөлөөлөлтийн талбай

Лиссабон хотын дүр төрхийг тодорхойлох олон талбайн нэг нь бол Praça dos Restauradores/Чөлөөлтийн талбай юм. Энэ нэрийг мөн эрх чөлөөгөө эргүүлэн олж авсан гэж бас орчуулж болох юм. Их урт байсан учраас ингэж нэрлэлээ.

Испани, Португалын хоёрын түүхэнд дайн байлдаантай он жилүүд их удаан хугацаагаар үргэлжилсэн. Харин 17-р зууны үед Португал улсын эрх мэдэл Испанийн гарт байсан учраас тухайн үеийн португалын эрх мэдэлтнүүд тусгаар тогтнол, эрх чөлөөгөө олж авахын тулд 28 жил Guerra da Restauração /Эрх чөлөөний дайныг хөрштэйгээ хийсэн юм байна. 1640 оны 12-р сарын 1-нд эхэлсэн энэ дайны дурсгалд зориулж 33 метр өндөр гэрэлт хөшөөг 1886 онд энэ талбайд сүрдэрлүүлжээ. Одоо үед Португал улсын хуанлид бол 12-р сарын 1-нийг амралтын өдөр юм.

Энэ талбай нь Лиссабоны гол талбай болох Avenida da Liberdade буюу Эрх чөлөөний өргөн чөлөөнөөс (Улаанбаатарынхаар бол Энх тайвны өргөн чөлөө) үргэлжлэл болон Тежү гол руу хүрэх замд байрладаг.

Жуулчдын болон Лиссабон хотын оршин суугчдын нүдийг сэргээх олон барилгуудыг энэ талбайн дөрвөн зүгээс харж болно. Энэ видеонд дээр төмөр өндөр барилгын орой дээр хүмүүс явж байгаа барилга бол бол Santa Justa /Санта Жүста лифт юм.

Raul Mesnier de Ponsard бол Парисын Ейфелийн цамхагыг барьсан Гүстав Эйфелийн шавь нь байсан хүн бөгөөд 45 метрийн өндөрт нэг зэрэг 29 хүнийг хотын Baixa дүүргээс Carmo толгодод гаргах зориулалтаар Santa Justa/ Санта Жүста лифтийг барьжээ. Хотын нийтийн тээврийн сүлжээний нэг хэсэг болон ашиглагддаг ч одоогийн байдлаар жуулчдын заавал үзэх үзмэрийн нэг болсон. 1900 онд баригдаж эхлээд хоёр жилийн дараа дууссан бөгөөд нээгдсэн өдрөө 3000 гаруй билет зарсан байна.

Харин одоо хагас сая гаруй жуулчдыг оройд нь гаргаж, Эйфелийн цамхагтай эн тэнцэхүйц үндэсний дурсгалт газар болтлоо өргөжсөн. Жилийн дөрвөн улиралд Лиссабон хот руу чиглэсэн жуулчдын цуваа тасардаггүй бөгөөд зуны цагт бүр их болдог тул энэ лифтийн оройд гарч хотыг өндөрлөгөөс үзэж нүдээ хужирлах хүмүүсийн тоо нь олширч урт дараалал үүсдэг юм.

Convento de Carmo/ Кармо сүмийн нуранги орой нь лифтийн баруун талд харагдаж байна. Энэ барилга нь 1393 оноос эхэлж баригдсан гэж видипедиа дээр байна. Харин 1755 оны 11-р сарын 1-ний ням гаригт Лиссабон хотод газар хөдлөлт, цунами болоход нурсан бөгөөд одоо энэ оройгүй сүмд археологийн музей байрладаг. Олон зуун жилийн хугацаанд маш их юм үзсэн сүм бөгөөд харин хамгийн сүүлд 1974 оны 4-р сарын 25-нд тухайн үеийн диктатурын удирдлагууд босогчдоос өөрсдийгөө энэ сүмд хамгаалж байгаад бууж өгчээ.

 Энэ талбайд жуулчдад зориулсан Мэдээллийн төв байдаг бөгөөд эндээс Лиссабонд болон дагуул хотуудад юу үзэж болох тухай мэдээллийг олон хэлээр авч болно.

Мөн талбайг бүтэн тойроход нэг өдөр ч хангалтгүй байж магадгүй. Palácio Foz, ягаан байшин бол бас нэгэн үзэх газрын нэг юм. Анх Palácio Castelo Melhor нэртэйгээр 1755 оноос эхэлж барокко стилиээр баригдаж эхэлсэн бөгөөд 18-р зууны сүүлээр италийн архитектур Francesco Saverio Fabri өөрийн стилийг үлдээжээ. 19-р зуунаас хойш Фожын ордон нэртэй болсон байна. 14-р Луисын стилийн Толин өрөөнд урлагийн тоглолтууд болдог.

Энэ ордны хажууд 500-аад метр зөвхөн дээш, доошоо явах зориулалттай 100 гаруй жилийн түүхтэй, модон трамвай ихэнхдээ жуулчдыг зөөдөг. Энэ мөн л Санта Жүста лифт шиг хотын иргэдийг Лиссабон хотын нэг толгодын бэлээс нөгөө толгодын өндөрлөгт хүргэх үүрэгтэй юм.

Талбайг тойрсон олон барилгуудыг 18, 19-р зуунд барьсан бөгөөд мөн нь Art Deco барилга нь Eden театр бөгөөд одоо зочид буудал болжээ. Энэ театрт анхны дуугүй киног 1931 оноос үзүүлж эхэлсэн бөгөөд 1989 онд сүүлчийн киногоо гаргаад хаагджээ. 1996 оноос хойш зочид буудлаар ашиглагдаж байгаа бөгөөд одоо дөрвөн одтой  VIP Executive Éden Aparthotel нэртэй болжээ. Португалын Засгийн газар энэ өөрчлөлтийг "Хамгийн сайн хотын сэргээн босголт" мөн "Хамгийн сайн жуулчлалын төсөл" гэж тухайн үедээ үзжээ.

© Б.Жавхлан, 2019. Photo & Video